Academi Hywel Teifi

Mae’r Brifysgol Abertawe wedi profi ad-drefnu dros yr haf a nawr, mae’r Adran Cymraeg wedi gadael.  Yn lle, dyn ni wedi dyfod rhan o’r Academi Hywel Teifi newydd.  Dw i’n ymhyfrydu i fod rhan o’r grŵp ‘na.  Dyn ardderchog oedd e.  Ac mae jyst rhywbeth arbennig am i fod rhan o’r Cymraeg yn cyffredin!

Dw i’n meddwl bod e’n neis cael popeth Cymraeg yn un lle.  Tan nawr, mae’r rhan Cymraeg DACE wedi bod dros y campus o’r Adran Cymraeg.  Hefyd, mae Adran Cymraeg wedi bod gorlenwi mewn cornel cefn o’r Adeilad Keir Hardie – mae rhywbeth dw i ddim wedi bod hapus amdano o gwbl.  Yn ffaith, dw i wedi bod mynd ymlaen amdano ers des i’r brifysgol. Doedd e ddim yn dangos cywir i fi i ddodi’r Gymraeg yn y cornel cefn y tu ôl y Ffrangeg ac yr Eidaleg.  Dyn ni yng Nghymru wedi’r cyfan!

Felly, nawr maen nhw’n cyfuno’r popeth Cymraeg mewn yr un lle yn Adeliad Keir Hardie a chrëwyd yr Academi Hywel Teifi.  Mae llawer o ‘face lifting’ yn mynd ymlaen draw’r brifysgol eleni.  Dw i’n hapus ei weld achos bod hi wedi angen hynny yn fawr.

Bendigedig Iawn Iawn

Ac mae hyn yn y rheswm dw i’n caru Cymru!

Neithiwr es i Aberpennar chwarae cerddoriaeth werin gyda Geraint, Tracy a rhai o bobol arall o Ferthyr.  Wrth gwrs anghofiais ysgrifennu lawr yr enw tafarn.

Ro’n i’n meddwl ‘Fydd Aberpennar ddim yn fod mawr iawn siŵr o fod.  Dim ond un neu dau dafarn, reit?  Dim problem, bydda i’n ffeindio nhw.  Bydda i’n tecstio at Geraint pan cyrhaeddaf.”  Felly, bant es i am 7:30 yh.

Naddo.  Mae llawer o dafarnau yn Aberpennar.  Llawer!

Wel, yn amser da, cyrhaeddais yn Aberpennar.  Tecstiais at Geraint a gyrrais i mewn i ganol y ddinas a ffeindiais dafarn prysur.  Roedd grŵp o ferched yn cerdded i’r tafarn felly stopiais i ofyn am y tafarn.  Mae un o’r ferch yn siarad Cymraeg felly roedd hynny yn wych iawn!  Rhodd hi wybodaeth a chyfarwyddiadau yn Gymraeg.  “Os dych chi ddim yn ffeindio nhw, dewch yn ôl a ymunwch â ni i ddiod,” dywedodd hi.  Hyfryd iawn!

Dywedais ‘diolch yn fawr iawn’ ac es i’n ôl dros y bont a ffeindiais y maes parcio soniodd amdano heb broblem.  Gyda gitâr ar fy nghefn, dechreuais bant ffeindio’r tri thafarn soniodd amdano hefyd.

Roedd y stryd yn dywyll iawn a dim llawer o bobol yna.  Roedd e’n dangos fel cymdogaeth breswyl.  Ond, mae e’n edrych fel hynny yn Ystradfera hefyd felly parheais ymlaen.

Roedd cwpl yn cerdded lawr y stryd ata i.  Felly gofynnais iddyn nhw am y tafarnau.  Mwy defnyddiol roedden nhw.  Eithaf neis hefyd.  Roedden ni’n sgwrs tipyn bach a pharheais lan y bryn (stryd).

Wedyn, ar ôl tro byr, cyrhaeddais yn dafarn y cyntaf.  Roedd gwraig yn sefyll tu mas y drws.  Gofynais iddi hi os roedd gwrp cerddoriaeth werin tu mewn.  ‘Na’, meddai hi.  Ond dechreuon ni sgwrs – roedd twym neithiwr – hyd yn oed ar ôl tywyll.  Felly, safan ni tu mas yn siarad am hyn y hynny. Cawson ni dro ardderchog!

Beth bynnag, dywedodd hi ‘Paid â becso am y tafarn nesaf – dim byd yna.  Ond efallai’r un drws nesaf iddo fe’.  Dywedais ‘hwyl’ a mynd i’r tafarn nesaf.

Dim tafarn cywir ond dywedodd y dyn a merch yn sefyll tu mas ‘you can sing in here if you want’.

Hyfryd!

Ond dim diolch – dw i ddim yn barod i fynd solo. 

Felly, dywedais ‘na, diolch’ ac es i yn ôl i’r car.  Ar y ffordd yn ôl i’r car, cwrddais â’r wraig o tafarn y cyntaf.  Daeth hi yn ôl tu mas gyda chwpl o bobol eraill i ffeindio fi.  Dyn nhw wedi bod gofyn tu mewn ac roedd rhywun yn gwybod am y gig dros y pentref.  Dywedon nhw i fynd yn ôl drwy ganol y ddinas i’r clwb Nixon.  Roedd cerddoriaeth werin yna.

Gwych!

Yn y Clwb Nixon, cwrddais â mwy pobol neis ond dim Geraint a Thracy.  Felly, o’r diwedd, rhois y ffidil yn y to, gadais neges at Geraint ac es i yn ôl adre.  Ond roedd taith yn wych a mwyheais fy hunan yn fawr.  Cwrddais â llawer o bobol newydd, pobol neis a ffeindiais ffordd newydd i fynd i dai Annamarie a Diana yn Rhydyfelen.

Nes ymlaen, galwodd Tracy.  Does dim ‘reception’ ffôn symudol yn y tafarn.  Felly, doedden nhw ddim yn derbyn fy neges tan rhy hwyr.  Er hynny, dw i wedi gyrru heibio’r tafarn dwywaith!  O wel, tro nesaf.  Fydda i ddim yn anghofio ysgrifennu’r enw eto.

Yn y cyfamser, roedd profiad cofiadwy arbennig achos bod e’n ail-cadarnhau (reaffirm?) y pethau dw i’n caru mwyaf am Gymru – y bobol a’r diwylliant.

Yr Eisteddfod

Wel, mae’r Eisteddfod yn dechrau. Roedd Dylan a Meinir yn darlledu o yna heddiw. Roeddwn i’n gallu ei teimlo’r cynnwrf ac roedd rhai o’n hoff artistiaid yn chwarae byw ar Radio Cymru. Fy hoff caneuon hefyd!

O, shwd rwy i moyn bod yna hefyd!!

Mae’r Eisteddfod yn y fath digwyddiad arbennig a phan dych chi yn y maes, mae e’n fel dych chi yn byd gwahanol – mae’r byd gwych o Gymraeg a’r Gymreig.

O, gwenaf i garu y iaith hyn ac y diwylliant hyn!! Rwy i moyn mynd i Gymru NAWR!!!

Papur Dafad Poo?

Enwog am ganrifoedd o ddifyr Cymro, mae dafaid Gymreig wedi dod mewn eu hunain am pethau arall nawr! Papur poo. Ie. Rydych chi wedi clywed cywir, papur poo!

Mae’n melin yn Eryri sy’n gwneud amrywiaeth o gynnyrch papur o poo dafaid. Maen nhw yn defnyddio poo “ffres gwych” gwnaeth gan ddafaid lleol. Mae ‘Poo Pourri’ gyda nhw hefyd! Wel, so’n gwybod amdano hynny. Ond syniad diddorol yw e.

Rhaid i fi ddweud, “da iawn” i chi Sheep Poo Papur! Rydych chi wedi dod o hyd i ffordd defnyddio rhywbeth y mae pawb yn toddi mas. Dymunaf pob lwc iawn i nhw!

Gwefan Sheep Poo Paper

Celfyddydau ar Waith

Gwych yw hyn, rwy’n meddwl! Bydd Celfyddydau ar Waith yn noddi arddangosfa celfyddyd yn Neuadd y Ddinas Abertawe yn mis Mehefin a mis Gorffennaf. Bydd yr arddangos yn gynnwys gelfyddyd o ddisgyblion ifanc yn Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot mor iawn â artistiaid a chynllunydd yn eu blwyddyn derfynol nhw o astudio yn Athrofa Addysg Uwch Abertawe. Mae’r artistiaid hyn yn rhan o raglen y cymrydan i’r ysgolin fel Artistiaid Preswyl i weithio gyda’r plant a eu athrawon nhw yn ddisgyblaethau fel Patrymau Arwyneb, Gwydr Pensaernïol, Clefyddyd Gain a Darluniadu.

Fel athrawres darlun fy hunan, rwy i wrth ‘y modd i weld rhaglen fel hyn yn lle. Rhy yn aml, gwthiodd y celfyddydau o’r neilltu o blaid mwy gorchwylion technegol ac mae’r plant yn dod o bant gyda bach-i-ddim hyfforddi neu ddiddordeb yn ymarfer y celfyddydau gwych.

Bydd arddangos yn rhedeg o 27ydd Mehefin drwy’r 6ydd Gorffennaf yn yng Nghyntedd Uchaf o’r Neuadd y Ddinas. Mae oriau yn 8:30 i 5:00.

(A chymrydodd hyn yn hydoedd ysgrifennu a gobeithio ei fod e’n rhywle ar bwys cywir – neu ddealladwy o leiaf! hahaha..groan)